Το υπουργείο Υγείας της Ελλάδας προχωρά σε δραστικά μέτρα κατά των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, τοποθετώντας 92 επιτηρητές σε 55 νοσοκομεία, με στόχο την επέκταση σε 120 μέχρι το 2027. Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στην καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής, που έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στον τομέα της υγείας, με την Ελλάδα να κατατάσσεται πρώτη στην κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ε.Ε.
Οι επιτηρητές θα αναλάβουν την καταγραφή και ανάλυση λοιμώξεων, την εκπαίδευση του προσωπικού και την παρακολούθηση της συνταγογράφησης αντιβιοτικών. Η δράση χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και στοχεύει στη μόνιμη ενσωμάτωσή της στη λειτουργία του ΕΟΔΥ.
Διαβάστε παρακάτω
Δραστικά μέτρα απέναντι στο «τέρας» της μικροβιακής αντοχής, που «θερίζει» σιωπηλά τους ασθενείς στα ελληνικά νοσοκομεία, λαμβάνει το υπουργείο Υγείας.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) τοποθετεί 92 επιτηρητές στο ΕΣΥ, οι οποίοι θα αναλάβουν καθήκοντα αρχικά σε 55 νοσοκομεία, με στόχο να επεκταθούν σε 120 νοσηλευτικά ιδρύματα σε εθνική κάλυψη έως το 2027.
Είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται μια συστηματική, στοχευμένη και τεκμηριωμένη επιτήρηση των νοσοκομειακών λοιμώξεων, σε μια χώρα που έχει ήδη γίνει πεδίο αναπαραγωγής υπερμικροβίων, λόγω υπερβολικής και κακής χρήσης αντιβιοτικών και λανθασμένων πρακτικών υγιεινής και αποστείρωσης στα νοσοκομεία.
Οι στατιστικές της Ε.Ε. είναι αμείλικτες και κρούουν τον «κώδωνα του κινδύνου» κυρίως για την Ελλάδα. Μόνο η Ευρώπη μετρά 25.000 θανάτους ετησίως από λοιμώξεις με υπερμικρόβια, ενώ οι Ελληνες αναδεικνύονται πρωταθλητές τόσο στην κατανάλωση αντιβιοτικών όσο και στις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, βρισκόμαστε στην 1η θέση στην Ε.Ε. σε κατανάλωση αντιβιοτικών στην κοινότητα και στην 6η θέση στην ενδονοσοκομειακή κατανάλωση. Στη χώρα μας, μάλιστα, μόλις το 42% των συνταγογραφούμενων αντιβιοτικών ανήκει στην κατηγορία Access, δηλαδή φάρμακα πρώτης ή δεύτερης γραμμής, που έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να οδηγήσουν σε αντοχή.
Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα μικρόβια όπως τα Klebsiella pneumoniae, Acinetobacter baumannii και Pseudomonas aeruginosa να εμφανίζουν αντοχή σε πολλαπλές κλάσεις αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία, περιορίζοντας δραματικά τις θεραπευτικές επιλογές.
Η κατάσταση αυτή οδήγησε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Λοιμώξεων ECDC να εκδώσει οδηγία το 2024 προς τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, χαρακτηρίζοντας την Ελλάδα «unsafe place for patients» («μη ασφαλές μέρος για ασθενείς») και να συστήσει την προληπτική απομόνωση ασθενών που επιστρέφουν από νοσηλεία στην Ελλάδα.
Ολη την παραπάνω δραματική κατάσταση θα επιχειρήσουν να αναστρέψουν οι 92 «επιτηρητές λοιμώξεων». Ο ρόλος τους δεν είναι να καταγράφουν απλώς το πρόβλημα, αλλά προχωρούν και σε δράσεις μέσα στα νοσοκομεία για την ανάσχεσή του.
Στα καθήκοντά τους συγκαταλέγονται τα εξής:
- Η καταγραφή και ανάλυση των περιστατικών ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων
- Η εκπαίδευση του προσωπικού στις ορθές πρακτικές (πλύσιμο χεριών, σωστή αποστείρωση χώρων)
- Ο έλεγχος της συνταγογράφησης αντιβιοτικών
- Η συμμετοχή στη συγγραφή πρωτοκόλλων για την πρόληψη της εξάπλωσης μικροβίων
«ΗΤΑΝ ΘΕΤΙΚΑ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ»
Ο κ. Δημήτρης Χατζηγεωργίου, λοιμωξιολόγος – παθολόγος και διευθύνων σύμβουλος του ΕΟΔΥ, δήλωσε σχετικά: «Κάθε κλινική έχει το δικό της πρόβλημα. Ομως, όπου εφαρμόστηκαν προγράμματα επιτήρησης, η εικόνα βελτιώθηκε. Το προσωπικό εκπαιδεύεται, εφαρμόζει οδηγίες και μειώνονται οι νοσοκομειακές λοιμώξεις».
ΕΘΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να επιτύχει έως το 2030 μείωση κατά 27% της συνολικής κατανάλωσης αντιβιοτικών (ευρωπαϊκός στόχος: 20%), αύξηση της χρήσης αντιβιοτικών κατηγορίας Access στο 60%, καθολική εφαρμογή πρωτοκόλλων πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων στα δημόσια νοσοκομεία.
ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, ο ΕΟΔΥ θα χρησιμοποιήσει: τα δεδομένα της ΗΔΙΚΑ για την καταγραφή της συνταγογράφησης στην κοινότητα, την αξιολόγηση των τοπικών προγραμμάτων (όπως το GRIPP του Ιδρύματος Νιάρχος και η μελέτη REVERSE-Horizon) για τη μέτρηση αποτελεσματικότητας, αλλά και εργαλεία παρακολούθησης για να χαρτογραφήσει τα σημεία υψηλού κινδύνου στα νοσοκομεία και να παρεμβαίνει αναλόγως.
Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Η δράση χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και θα ολοκληρωθεί σε αυτή τη φάση στο τέλος του 2027, με στόχο να ενσωματωθεί μόνιμα στη λειτουργία του ΕΟΔΥ.